Marcel Proust i Księżyc w Raku na IC

Siedzę na swoim balkonie i usiłuję zmusić się do pracy. W moim przypadku oznacza to wysyłanie maili z propozycją współpracy, opracowanie warsztatów, które mam w głowie, ale które wciąż czekają na swoją premierę, pisanie notatek, które w przyszłości być może przekształcą się w jakiś rodzaj publikacji…Pozorowane ruchy, które mają mi dać złudzenie, że nie marnuję czasu w oczekiwaniu na propozycje i wykazuję się przedsiębiorczością. Słońce i Merkury w Pannie a także Mars w Skorpionie zachęcają do wysiłku, który przyniesie owoce w jakiejś nieokreślonej przyszłości. Posłuszna ich podszeptom piszę, myślę, porządkuję, ale w końcu nie mogę oprzeć się wrażeniu, że ten dzień, tak piękny, słoneczny, pełen cichego uroku, spędzony w domu, ale w ścisłym kontakcie z magią być może ostatnich promieni tego lata, przeciskających się nieśmiało przez zielone jeszcze, ale już gdzieniegdzie zmieniające swą barwę liście, powinien służyć własnym celom i w końcu skłania mnie to do rozmyślań innej natury.  Ręka bezwiednie sięga po czytanego wieczorami przed snem (wielokrotnie zresztą) Marcela Prousta. Natrafiam na jeden z moich ulubionych fragmentów, moment ujawniania się artystycznej wrażliwości bohatera, a tak naprawdę autora. Opis ten ma swoje wielokrotne odniesienia, żeby w końcu znaleźć spełnienie w zawartej w ostatnim tomie myśli, że „czas odnaleziony” to chwile kreacji i sztuki i tylko temu warto poświęcić życie.

Na zakręcie uczułem nagle ową osobliwą przyjemność, niepodobną do żadnej innej; a uczułem ją, widząc dwie wieże kościoła w Martinville, oświetlone zachodzącym słońcem, przy czym ruch powozu i zakręty drogi kazały im jak gdyby zmieniać miejsce; następnie wieżę w Vieuxvicq, która, oddzielona od nich pagórkiem i doliną, położona na płaskowyżu w oddali, zdawała się wznosić tuż obok tamtych. Stwierdzając i notując kształt ich iglic, przesuwanie się ich konturów, osłonecznienie ścian, czułem, że nie dochodzę do krańca swoich wrażeń, że jest coś poza tym ruchem, poza tą jasnością, coś, co niejako zawierają i kryją zarazem. […] Nie znałem przyczyn rozkoszy, jakiej doznałem wprzód, widząc je na horyzoncie, a przymus dociekania tych przyczyn zdawał mi się bardzo uciążliwy; miałem ochotę zachować w głowie owe linie, poruszające się w słońcu i nie myśleć już o nich teraz. I prawdopodobne jest, że gdybym to był uczynił, owe dwie wieże byłyby się na zawsze połączyły z tyloma drzewami, dachami, zapachami, dźwiękami, którem odróżniał od innych dla owej tajemnej i nigdy przeze mnie nie zgłębionej rozkoszy.[…] Niebawem ich kontury i ich słoneczne ściany rozdarły się, jak gdyby były czymś w rodzaju kory; coś z tego, co w nich było dla mnie zakryte, objawiło mi się; przyszła myśl, która nie istniała dla mnie chwilę przedtem i która krystalizowała się w słowach w mojej głowie. […] Nie uświadamiałem sobie, że to, co było ukryte za wieżami w Martinville, musi być czymś pokrewnym pięknemu zdaniu, skoro objawiło mi się w postaci słów, które mi sprawiły przyjemność; ale poprosiłem doktora o papier i ołówek.[…] Nie myślałem nigdy o tym urywku, ale w owej chwili, kiedy siedząc na koźle, w miejscu, gdzie zazwyczaj woźnica doktora stawiał w koszyku drób, kupiony na targu w Martinville, skończyłem go pisać, czułem się szczęśliwy! Czułem, że mnie on tak doskonale uwolnił od tych wież i od tego, co się kryło poza nimi! I jak gdybym ja sam był kurą i zniósł jajko, zacząłem śpiewać na całe gardło.

(Marcel Proust „W poszukiwaniu straconego czasu. W stronę Swanna” Przekład Tadeusz Żeleński (Boy) PIW Warszawa 1992. Str.171-173)

No cóż, Marcel Proust mógł sobie, całe szczęście, pozwolić  na poświęcenie życia sztuce i dzięki temu powstało jego genialne dzieło „W poszukiwaniu straconego czasu”. Wolny od trosk finansowych mógł skierować swoją energię w rozwój wrażliwej, artystycznej natury.

Jako astrolog nie mogę nie spojrzeć na jego horoskop. 

Jak przystało na odkrywcę podświadomości w literaturze, Marcel Proust ma w Raku aż 4 planety, w tym Słońce w dość ścisłej koniunkcji z Merkurym w sekstylu do Plutona w Byku, wywyższonego Jowisza w kwadraturze do słabego Marsa w Wadze i w opozycji do bardzo silnego Saturna w Koziorożcu oraz Urana w kwadraturze z Neptunem w Baranie.

Słońce każe mu koncentrować się na sprawach domu, rodziny, daje niezwykłą pamięć, szczególnie do wrażeń z dzieciństwa, przeczucia, bogactwo uczuć, przywiązanie do matki, silną wrażliwość a nawet nadwrażliwość, uzdolnienia artystyczne. Opis jego zmagań wewnętrznych i rozpaczy, jaką odczuwa, kiedy mama z rozmaitych powodów nie przychodzi do jego pokoju, aby pocałować go na dobranoc, jest kwintesencją  wrażliwości Raka. 

Merkury spalony w Raku (mam wątpliwości co do tego, czy ten Merkury rzeczywiście jest „spalony”, biorąc pod uwagę geniusz Prousta, ale przyjmijmy, że tak jest w istocie, skupiając się na niektórych cechach, związanych z tą pozycją) -  niesamowita koncentracja na samym sobie, własnych uczuciach i odczuciach. Usytuowanie Merkurego mówi o tym, że jego potencjał intelektualny jest niewidoczny dla innych i rzeczywiście pisarz musiał długo czekać zanim dzieło zostało dostrzeżone i docenione, bardzo długo szukał wydawcy, początkowo wszyscy  odrzucali rękopis bez czytania lub po pobieżnym przejrzeniu - prawdę mówiąc nie doczekał jego pełnego i zasłużonego wywyższenia. Merkury tu wyraża się za pomocą obrazów, uczuć, wspomnień.

Pozycja i aspekty Jowisza mówią o zainteresowaniu szlacheckimi rodami, pewnym wywyższeniu społecznym, ale okupionym jakimś kompromisem wewnętrznym. Proust przez całe lata penetrował środowisko arystokratyczne swego kraju, był przyjmowany na salonach, ale z czasem, ograniczony stanem zdrowia i własnymi skłonnościami  zamknął się w domu, aby tworzyć dzieło swego życia (Jowisz w Raku w kwadraturze do Marsa w Wadze i w opozycji do Saturna w Koziorożcu), korzystając z doświadczeń i skarbów pamięci (Rak). Proust był bardzo ambitny i odrobinę snobistyczny, ale to, co jest najistotniejsze w tej konfiguracji to fakt, że potrafił przez całe lata obserwować  salonowe zachowania i charaktery wraz z ich ukrytymi motywacjami, aby uczynić z nich materiał i esencję swej powieści. Kluczowy w tym układzie jest Saturn w Koziorożcu, jako Czas -  prawdziwy bohater  „W poszukiwaniu straconego czasu”.

Wreszcie nieprzewidywalny Uran, jako kanał, przez który przedostają się podświadome treści  do słonecznej świadomości. Umieszczony w  Raku, tworzy kwadraturę do Neptuna w Baranie – pokoleniowa, społeczna przemiana świadomości, ujawniająca skryte i nie akceptowane formy emocjonalnych więzi, zatopione w niejasnych określeniach tożsamości seksualnej, znalazły wyraz w twórczości Prousta w wątku barona de Charlus i homoseksualnych zmaganiach jego bohaterów.

Nie znam godziny urodzenia Marcela Prousta, trudno mi więc odnieść się do pozycji  Księżyca, który mógł znaleźć się w Baranie lub Byku, znając jednak jego twórczość skłonna jestem przypuszczać, że miał Księżyca wywyższonego w Byku w trygonie do Wenus w Panie, będącej w upadku oraz w trygonie do Saturna w Koziorożcu.  Wrażliwość i kobieca natura (Księżyc w trygonie do Wenus), zamiłowanie do komfortu i przyzwyczajeń, niechęć do zmian, stabilność finansowa (Księżyc w trygonie do Saturna) nieumiejętność życia w związku, trudne relacje osobiste jak również wnikliwe opisy służby, szczególnie postaci Franciszki, która towarzyszy nam i bohaterowi  przez wszystkie lata, w jakich dzieją się historie w tej niezwykłej powieści (Wenus w Pannie w trygonie do Saturna i Księżyca). Franciszka jest jakby kwintesencją tej konfiguracji.

Słaby Mars w Wadze  tworzy  półkrzyż z Jowiszem oraz Saturnem (które są w opozycji ) oraz  kwadraturę z koniunkcją Słońca i Merkurego. W powieści jest wiele opisów skomplikowanych relacji, nietrafionych miłości, zaskakujących małżeństw, burzliwych rozstań i kontrowersyjnych decyzji. Chyba najtrafniej opisuje tę konfigurację okrzyk Swanna w odniesieniu do Odety, której pożądał namiętnie przez cały rozdział, zatytułowany „Miłość Swanna”:

I pomyśleć, że spartoliłem kilka lat życia, że chciałem umrzeć, żem przeżył swą największą miłość – dla kobiety, która mi się nie podobała, która nie była w moim typie!

(Marcel Proust „W poszukiwaniu straconego czasu. Miłość  Swanna” Przekład Tadeusz Żeleński (Boy) PIW Warszawa 1992. Str.358)

Pluton w Byku na wygnaniu, w sekstylu do Słońca ułatwia pokazanie głębokich, społecznych, światowych, jak również osobistych, przemian  wewnętrznych - w znaku stałym, który się tym zmianom opiera – Proust  opisuje świat umierający, odchodzący w przeszłość w wyniku  destrukcji i całkowitej transformacji świadomości w czasach poprzedzających wybuch i w trakcie trwania I wojny światowej.

Ale dlaczego właśnie dzisiaj, zamiast posłuchać Słońca i Merkurego, nakłaniających do starannej, systematycznej pracy w celu poszukiwania pracy oraz wręcz zmuszającego mnie do tego walecznego Marsa w Skorpionie, skupiłam się na kwintesencji  Księżyca w Raku! Ano właśnie. Wszystko dlatego, że w czasie, kiedy to pisałam, Księżyc w Raku  tranzytował moje IC i skłonił mnie najpierw do zagłębienia się w samą siebie, swoją wrażliwość, wspomnienia, czerpanie przyjemności z pobytu we własnym domu z widokiem na ogród, wciąż jeszcze pełen barw i odcieni lata, szukania bezpieczeństwa we własnej przestrzeni  - a potem nakłonił do ponownego kontaktu z człowiekiem, który jak nikt inny potrafił opisać delikatny, wewnętrzny świat duszy i zgłębić podświadome stany, tworzące naszą mentalność, reprezentowane przez Księżyc i Znak Raka.

Zresztą...dziś jest 21 rocznica śmierci mojego Taty, który był słonecznym Rakiem...