Delfy - z wizytą u Apollina

Delfy w górach Parnasu to najbardziej klimatyczne miejsce, jakie udało mi się w życiu zobaczyć. Pępek starożytnego świata dziś również robi niesamowite wrażenie i nie dziwi fakt, że jego predykcyjne znaczenie sięga czasów dużo wcześniejszych niż te,  w których swoje triumfy święciła wyrocznia promiennego boga Apollina. Już w pradawnych czasach w miejscu tym istniał prawdopodobnie przybytek poświęcony Matce Ziemi Gai. Jak pisze Zygmunt Kubiak w „Mitologii Greków i Rzymian” (Świat Książki, Warszawa 1998, str.252):

W prologu „Eumenid”, trzeciej części Ajschylosowej „Orestei”, Prorokini, czyli pytia, tak będzie się modlić u wrót świątyni Apollina w Delfach (w. 1-8):

Wcześniej, niżeli innych bogów, jej przyzywam

W modłach, prawróżki Gai. A po niej Temidy,

Która druga po matce, jak wieść niesie, wzięła

Wyrocznię. Trzecią losu koleją, za zgodą

Temidy, a nikogo nie krzywdząc, następna

Tytanka, córka Ziemi, tu zasiadła, Fojbe.

Ta dziedzictwo oddała Fojbosowi, ledwie

Narodzonemu; od niej także imię jego…

Apollin, czy też Apollo, zwany Fojbos (Promienny), zawładnął wyrocznią po przybyciu z kreteńskiego Knossos w postaci delfina (stąd prawdopodobnie nazwa) na statku, pełnym Kreteńczyków, których uczynił pierwszymi kapłanami. Po pokonaniu zamieszkałego w pobliskiej jaskini smoka Pytona, strzegącego bram do tajemnej wiedzy, ukrytej w ziemi (Matka Gaja), założył świątynię, której sława jako ośrodka wieszczącego przyszłość rozniosła się po całym ówczesnym świecie i przetrwała do dziś w podaniach i mitach. Był też Apollo nazywany Zbawcą, bo trzymał pieczę nad życiem i śmiercią, ratując ludzi z opresji a zbrodniarzom potrafił darować winy. Pełnił też rolę zwierzchnika dziewięciu muz, dających natchnienie, z których Klio zajmowała się historią, Kaliope poezją bohaterską i epicką, Erato miłosną, Euterpe głosiła radość i wielbiła poezję liryczną, Polihymnia władała hymnami i poezją sakralną, zaś Terpsychora tańcem – szczególne dla mnie są ostatnie 3, z których dobrodziejstw staram się korzystać: dwie teatralne, czyli Melpomena jako muza tragedii a Talia komedii oraz Urania, patronka astrologii.

Kult Apollina, jako boga światła, wróżb i wyroczni ale  także muzyki, poezji i szeroko pojętej sztuki jest mi szczególnie bliski – to zabawne, ale łączy w sobie wszystkie moje zainteresowania i pasje. 

Pozostałości po świątyni Apollina

Czy spłynie na mnie chociaż część magii tego miejsca?

Przed skarbcem Ateńczyków

Starożytna Pytia siedziała na trójnogu nad szczeliną, z której wydobywały się narkotyczne opary (jak potwierdzają dziś naukowcy był to etylen, powodujący halucynacje, który wydostawał się z uskoku tektonicznego), wieszczyła przyszłość władcom i wybitnym mężom świata, nie myliła się, ale bywała źle rozumiana, bo każdy człowiek słyszy tylko to, co chce usłyszeć a i tak w większości przypadków podąża dobrze znaną i już wydeptaną ścieżką, niezdolny do świadomego wysiłku przekształcenia przyzwyczajeń i sposobu myślenia a co za tym idzie możliwości zmiany swojego przeznaczenia. Tak było z królem Krezusem, który pytając o wynik wojny z Persją usłyszał, że jeśli ją rozpocznie, to zniszczy wielkie imperium – pycha nie pozwoliła mu zrozumieć, że tkwi w tej przepowiedni ostrzeżenie i że zniszczy własne królestwo.

 

W świątyni poświęconej Apollinowi nie mogło oczywiście zabraknąć teatru, którego widok w tak wysokich górach, w miejscu wydawałoby się trudno dostępnym, sprawił na mnie niezapomniane wrażenie.

Za nami widownia

Za mną skene, przede mną widownia, a ja kłaniam się niewidocznej publiczności...

 

Uwielbiam to miejsce, mam nadzieję, że dany mi będzie jeszcze powrót do magicznych Delf u stóp majestatycznego Parnasu, gdzie wśród wiekowych ruin przechadzają się eteryczne Muzy, może omiecie mnie duch wszystkowiedzących Pytii lub sam Apollo zaszyci mnie natchnieniem…